#32 - Nietzsche en de Wereld als Wil!
Hai GuidoFox! Gaaf dat je dit artikel leest! Vandaag wil ik het hebben over de filosoof Nietzsche.
Friedrich Nietzsche werd geboren op 15 oktober 1844 in het Duitse Röcken. Hij was een beroemde en invloedrijke Duitse filosoof, dichter en filoloog.
Nietzsche zag de wereld als wil in plaats van de wereld als geest en idee: een 'dionysische'[1] bevestiging van de wil tot levensbehoud, bestaansdrang en de instinctieve roep naar het natuurlijke zorgde voor de verklaring van menselijk gedrag.
Nietzsche stond er om bekend om alle filosofische theorieën tot dan toe om te draaien en alle grote filosofen de les te nemen. Hij werd dan ook de filosoof met de hamer genoemd.
God en de übermensch
Beroemd in dit verband is zijn constatering dat God dood is en de mens hem heeft vermoord. Dit klinkt aardig rigoureus. Hij bedoelde echter dat een God buiten de mens niet kon bestaan en dat de mens in staat was om God oftewel het Zijn in zichzelf terug te vinden. Wanneer je deze staat kan bereiken, werd je volgens hem een ‘übermensch’.
‘In de schoot van het Zijn, in het onvergankelijke, in de verborgen God, in het ding-op-zichzelf – daarin moet de dingen van hoogste waarden hun oorsprong hebben en nergens anders!’
We hoeven er niet dieper op in te gaan dat het nationaal-socialisme, via het sociaal darwinisme, in de twintigste eeuw geheel onterecht deze term misbruikte. Dit had weinig te maken met Nietzsche ‘s oorspronkelijke interpretatie.
Nietzsche pleitte voor meer individualisme in plaats van kuddegeest. De übermensch is diegene die zichzelf durft los te maken van het systeem en op zichzelf steunt: de übermensch heeft zichzelf zo overstegen. Daarbij meende Nietzsche dat de mens van nu slechts een schakel is tussen een dier en de übermensch die we eigenlijk bedoeld zijn te worden.
‘De werkelijk aristocratische mens heeft eerbied voor zichzelf, voor de kracht in hem, die zich uit in zijn driften en behoeften en in de waarheden die hij projecteert op de wereld’
Wanneer je jezelf niet ontwikkelt tot wijselijk ‘übermensch’ en je niet laat zien wie je van nature echt bent, dan ben je in de ogen van Nietzsche zwak: je moet dus worden en tonen wie je werkelijk bent! Je probeert anders via sluwheid en onechte maskers voor je eigen identiteit uit te komen. Je wordt dan een slaaf van je omgeving: slaaf- of slachttofferdeterminisme of slavenmoraal wordt dit ook wel genoemd.
Volgens Nietzsche kwam de slavenmoraal het meest nadrukkelijk naar voren in het christendom en in de utilistische morele theorieën:
‘Assertief, edel en nuttig waren niet meer de deugden in de samenleving. Voortaan waren nederigheid, medelijden en vergeving de drie nieuwe deugden. Dus in plaats van assertief te zijn, behoorde men medelijden te hebben. In plaats van edel te zijn, behoorde men nederig te zijn. En in plaats van kwaad te vergelden, moest men het kwaad vergeven’
Nietzsche beschouwde de slavenmoraal als een truc van de zwakkeren in de maatschappij om de sterkeren te onderdrukken:
‘De zwakkeren waren geen dappere of sterkere krijgers die met open vizier hun vijand te lijf gaan, maar afhankelijk waren van sluwe manipulatie die vanuit de duisternis anderen gebruiken om hun vijanden te vermorzelen’
Oer-ene
Volgens Nietzsche is onze dagelijkse realiteit een afschaduwing van de primaire werkelijkheid, die Nietzsche het 'Oer-Ene' noemt. Dit is volgens hem een onophoudelijk in beweging verkerend spel van natuurlijke krachten. De natuurlijke werkelijkheid is de chaos, terwijl de wereld die we waarnemen de gestolde werkelijkheid is. Hij verwoordt dit treffend in zijn boek 'Voorbij goed en kwaad':
‘Maar ook het meest bewuste denken van een filosoof wordt in het verborgene door zijn instincten geleid en in bepaalde banen gedwongen. Ook achter de logica en haar schijnbaar autonome bewegingen staan waardeschattingen, of duidelijker gezegd, fysiologische vereisten voor de instandhouding van een bepaald soort leven’
en
‘Denk je een wezen in als de natuur, mateloos verkwistend, mateloos onverschillig, doelloos en onverbiddelijk, zonder erbarmen of rechtvaardigheid, vruchtbaar en woest en ongewis tegelijk’
en
‘Men dient, dunkt me, de sceptische anti-werkelijken en kennismicroscopisten van vandaag in dit opzicht gelijk te geven: hun instinct, dat hen uit de moderne werkelijkheid verjaagt, blijft onweerlegd’
Nietzsche wil het menselijk bewustzijn terugplaatsen in de natuur waarin de geest een orgaan is dat dient om het leven te kunnen leven. De mens bezit kennis om hem houvast te geven en redeneervermogen voor kracht en slimheid om de werkelijkheid te beïnvloeden. Kennis en rede zijn volgens Nietzsche echter te ver doorgeschoten hulpmiddelen. Het terugplaatsen in de natuur is een correctie daarop.
De grote gezondheid is volgens hem:
‘Dat het leven opgaat in de natuur en dat alle krachten instinctief goed worden gebruikt zonder ze te laten aftappen door een metafysische schijnwereld’
Greetz,
GuidoFox - Evolve your Life!
Spiritual Teacher, Life Coach and Political Influencer
[1] Een liturgie van roes en oorspronkelijke chaos.