Hai GuidoFox hier! Gaaf dat je dit artikel leest!

In dit artikel wil ik je graag informeren over het palet van verschillende gesprekstechnieken die een coach kan hanteren bij het coachen van een coachee.

Communicatie

Het is van zeer groot belang voor het begeleidingsproces dat de coach en de coachee zeer goed met elkaar communiceren. Daarmee kan de coach de coachee beter begrijpen, een vertrouwensband met hem opbouwen en hem stimuleren om tot actie te komen.

Gesprekstechniek 1: Actief luisteren

Het luisteren met aandacht is de belangrijkste techniek van een coach. Het laten uitpraten van de coachee en het laten vallen van stiltes - die uiteindelijk door de coachee kunnen worden opgevuld - kunnen voor de coach waardevolle informatie geven.

Actief luisteren betekent ook actief doorvragen. Op deze wijze wordt de betrokkenheid van de coach bij het verhaal van coachee vergroot en dit stimuleert coachee om door te vertellen.

Om dit proces te versterken gebruikt de coach ook vaak lichaamstaal. De coach kan door het spiegelen van zijn lichaamshouding meer begrip kweken voor de situatie van coachee. Een ander voordeel is dat ze op eenzelfde golflengte terechtkomen: dit versterkt de onderlinge communicatie.

Gesprekstechniek 2: Parafraseren

Parafraseren is het herhalen van de boodschap van coachee. Dit is een belangrijke gesprekstechniek, omdat coachee dan het gevoel krijgt dat er daadwerkelijk naar hem wordt geluisterd: de vertrouwensband tussen de coach en coachee wordt gestimuleerd.

Een andere reden voor het gebruik van deze techniek is dat de coach daadwerkelijk begrijpt wat coachee bedoelt te zeggen en tegelijkertijd – de coacheee de mogelijkheid krijgt om zijn of haar boodschap aan te vullen. Op deze wijze toets de coach of zijn bevindingen tot nu toe kloppen. Het voorkomt daarmee empathic accuracy: het misinterpreteren van uitspraken van coachee, waardoor de coach geen accuraat inlevingsvermogen kan ontwikkelen.

Een laatste belangrijke reden om de techniek van parafraseren te gebruiken is dat coachee zijn of haar boodschap door de mond van iemand anders hoort. Coachee kan daardoor gemakkelijker tot heldere inzichten komen.

Gesprekstechniek 3: Reflecteren

Reflecteren is net als bij parafraseren het samenvatten of herhalen van de boodschap van coachee. De enige verschil is dat reflecteren de emotionele lading die de coach interpreteert uit de boodschap van coachee weergeeft. Je laat als coach op deze wijze zien dat je coachee begrijpt. Door de boodschap net iets anders te formuleren - met een emotionele lading - houdt de coach coachee een spiegel voor.

Voorbeeld:

Coachee: ‘Ik kap ermee, met die rotsport…’

Coach: ‘Dus je bent boos en je wilt het liefst stoppen?’

Je vertaalt de boodschap van coachee dus naar een eigen emotionele interpretatie.

Gesprekstechniek 4: Vragen stellen

Een van de belangrijkste gesprekstechnieken van een coach in samenhang met het actief luisteren is het vragen stellen. Het stellen van vragen heeft tot gevolg dat de coachee:

1) meer zijn verhaal kan uitdiepen;

2) meer moet nadenken over zijn antwoorden;

3) anders leert kijken naar zijn of haar situatie;

4) gevoelens en gedachten leert expliciteren;

5) tot nieuwe inzichten kan komen

IJsbergmodel McClelland

Een ander voordeel van het stellen van vragen is dat je met coachee de diepte op kunt zoeken. In dit ijsbergmodel zie je de verschillende dieptelagen van een mens.

1. Gedrag, kennis en vaardigheden

2. Opvattingen, overtuigingen en normen

3. Waarden, identiteit en drijfveren

Het meest behulpzame voor een succesvol coachingtraject is om stap 3 te behandelen. Een aantal vragen kunnen zijn:

1. Hoe zie jij jezelf?

2. Wat is kenmerkend voor jou?

3. Wat zijn jouw kwaliteiten?

Gesprekstechniek 5: Feedback geven

Het geven van feedback van de coach is vaak cruciaal, aangezien coachee vaak niet in staat is om zijn of haar eigen blinde vlekken te onderkennen. Het is de taak van de coach om het daglicht over deze blinde vlekken te laten schijnen om coachee inzichtelijk te maken wat zijn of haar gedrag kan betekenen voor zijn of haar omgeving. De coach confronteert hierdoor coachee met zijn of haar gedrag. Een goed model om blinde vlekken inzichtelijk te maken is het Johari-raam:

De effectiviteit van feedback zal toenemen als het geven van feedback aan een aantal voorwaarden voldoet:

1. Geef feedback altijd in de ‘ik’-vorm. Dus bijvoorbeeld: ‘Ik vind dat…..’, ‘Ik heb het idee dat…’. (‘IK’-vorm)

2. Benoem alleen zichtbaar, observeerbaar gedrag of feiten. De ander weet dan precies wat er bedoeld wordt. Bovendien blijf je dan objectief. Je vult niet zelf in wat er aan de hand is. Daarmee kun je namelijk makkelijk de plank misslaan. (Benoem zichtbaar gedrag/feiten).

3. Benoem een specifieke situatie waarin het gedrag plaatsvond. Ook dit schept duidelijkheid. Blijf je te vaag (‘je doet vaak…’) of generaliserend (‘Je doet altijd zo…’) dan kan er een welles/nietes discussie ontstaan. De ander kan bijvoorbeeld allerlei voorbeelden opnoemen van situaties waarin het betreffende gedrag anders was. Een opmerking over specifiek gedrag in een specifieke situatie valt daarentegen veel makkelijker te accepteren. Dat vergroot de kans dat de ander er iets mee doet en er iets van leert. (Benoem specifieke situatie / concretiseer)

4. Benoem wat het gedrag van de ander met je doet of hoe het op je overkomt. Dit punt is belangrijk, omdat dit de reden is dat je het gedrag überhaupt aankaart. (Benoem wat gedrag met je doet qua gevoel)

5. Geef de ander de gelegenheid om te reageren op de feedback. Gaat het om een interpretatie (‘Het lijkt wel alsof je…’), check dan eerst of deze klopt (‘Klopt dat?’). Klopt deze niet, accepteer dat dan en denk niet toch gelijk te hebben. (Geef feedbackontvanger gelegenheid om te reageren)

6. Geef feedback kort nadat het betreffende gedrag heeft plaatsgevonden waarover je iets wilt terugkoppelen. De ander heeft dan duidelijk voor ogen waar je het over hebt. (Geef feedback kort na gedrag)

7. Geef alleen feedback op zaken waaraan mensen iets kunnen veranderen of waar ze grip op hebben. Tegen bijvoorbeeld slechthorende mensen zeggen dat je het zo vervelend vindt dat je zo hard moet praten om je verstaanbaar te maken, is zinloos. De ander kan niets met deze feedback en voelt zich er alleen maar slecht door. (Geef feedback ten aanzien van veranderbaar gedrag)

8. Feedback dient gegeven te worden uit liefde, of een afgeleide vorm daarvan. Het moet met name niet gericht zijn op het dumpen van de eigen gevoelens op de ontvanger, of op het omlaag halen van de feedbackontvanger. De ontvanger is geen vuilnisvat of toiletpot, bestemd voor de ‘shit’ van de feedbackgever. (Geef feedback vanuit liefde)

9. Feedback is geen kritiek. Feedback geeft de leidinggevende aan wat hij ziet gebeuren, zonder waardeoordeel en zonder interpretatie van de feiten. Hij benoemt alleen de feiten of observaties die hij doet. Het is belangrijk dat het oordeel van de feedbackgever zou moeten gaan over prestaties die volgens van tevoren overeengekomen criteria zijn bepaald. En over buitenwerksituaties is er uiteraard helemaal geen ruimte voor feedback. (Feedback is geen kritiek)

Feedback betekent het terugkoppelen van informatie. Het is belangrijk voor een coach om ook positieve welgemeende feedback te geven, zodat de coachee gemotiveerd blijft om te werken aan zijn of haar doelstellingen.

Gesprekstechniek 6: Concretiseren

Het concretiseren staat gelijk aan het doorvragen van de coach aan de hand van de boodschap van coachee. Het voorkomt daarmee dat misinterpretatie plaatsvindt over de boodschap van coachee en het stimuleert coachee om weloverdenkend en met precieze formuleringen de boodschap over te brengen aan de coach. Het helpt ook om coachee te laten reflecteren op

1) hetgeen hij vertelt;

2) de ordening zijn gedachten;

3) het nuanceren van zijn boodschappen;

4) het uiten van zijn of haar gedachten en gevoelens

Gesprekstechniek 7: Structureren

Het is van belang om als coach de rode lijn in een verhaal van coachee te onderkennen. Het structureren zorgt ervoor dat coachee ook een helder zelfinzicht krijgt in zijn of haar problemen. Een methode om het gesprek te structuren is de STARR-methode:

De STARR-methode staat voor:

1. Situatie

1. Hoe was de situatie?

2. Wie waren erbij betrokken?

3. Wat was de aanleiding?

2. Taak

1. Wat was uw rol in de situatie?

2. Wat werd er van u verwacht?

3. Wat wilde u bereiken?

3. Actie

1. Wat deed u?

2. Hoe hebt u de situatie aangepakt?

3. Wat zei u?

4. Hoe reageerde u?

5. Wat dacht u?

6. Hoe voelde u zich?

4. Resultaat

1. Wat was hiervan het effect?

2. Wat gebeurde er toen?

3. Wat kon er beter?

4. Waarom denkt u dit?

5. Reflectie

1. Hoe hebt u de situatie ervaren?

2. Wat zegt het resultaat over uw ontwikkelingspunten?

3. Wat wilt u de volgende keer anders doen?

Op deze wijze krijgt coachee niet alleen maar meer zelfinzicht in zijn of haar situatie, maar de coach kan ook op deze wijze zijn eigen handelen effectief reflecteren.

Gesprekstechniek 8: Omgaan met weerstand

Een van de belangrijkste gesprekstechnieken is hoe de coach kan omgaan met weerstand bij coachee. Het kan vaak voorkomen dat coachee al allemaal denkpatronen heeft ontwikkeld om maar niet te hoeven veranderen.

Een techniek is om te switchen van onderwerp. De coachee kan daardoor ‘los’ komen van het probleem en op dat andere onderwerp meer toegankelijk en meebewegend worden voor de coach.

Een andere techniek is de judo-techniek, waarbij je meebeweegt met de coach. Je beweegt zoveel mee met de coach, waardoor de coachee zelf gas gaat terugnemen.

Voorbeeld:

Coachee: ‘zo’n examen is zeer stressvol. Ik wil er niet heen’

Coach: ‘ja, een examen is echt heel vervelend. Elk examen kost je zeker een jaar van je leven. Beter om er nooit meer naar toe te gaan’

Door het standpunt van Sara zo te overdrijven is de kans groot dat Sara terugkrabbelt en zelf een realistischer standpunt inneemt en het probleem zelf nuanceert.

Heb je interesse in een coachingstraject voor coaches! Boek hier een intake in mijn coachingstudio!

Greetz,

GuidoFox - Evolve your Life!

Spiritual Teacher, Life Coach and Political Influencer

www.GuidoFox.nl

Terug naar overzicht